Jak prognozować popyt na wyroby hutnicze bez zaawansowanych narzędzi?

Krótkie cykle budów, wahania cen stali i nagłe przestoje u wykonawców. Tak wygląda codzienność w handlu i dystrybucji wyrobów hutniczych. Mimo to da się przewidywać popyt bez drogich systemów. Wystarczy arkusz kalkulacyjny, proste wskaźniki i kilka dyscyplinujących nawyków.

W tym tekście poznasz proste metody, które działają w realiach blach, prętów, rur i kształtowników. Zobaczysz, jak zacząć, co mierzyć i jak ułożyć model w arkuszu, by lepiej planować zapasy i zamówienia.

Jak zacząć prognozować popyt na wyroby hutnicze bez narzędzi?

Zacznij od danych, które już masz, oraz od jasnego celu i horyzontu prognozy.
Określ, czy prognoza dotyczy tygodnia, miesiąca czy kwartału. Zbierz sprzedaż i wydania magazynowe co najmniej z 12 miesięcy. Oczyść dane z jednorazowych skoków, zwrotów i korekt. Zdecyduj, czy prognozujesz sztuki, tony, czy wartość. Ustal listę pozycji do prognozowania. Na start wystarczą kluczowe indeksy, które generują większość obrotu.

Jak wykorzystywać prostą analizę sprzedaży do prognoz?

Użyj średnich kroczących, trendu i porównań rok do roku.
Wylicz miesięczne lub tygodniowe średnie kroczące dla każdej pozycji. Sprawdź trend liniowy, aby uchwycić wzrost lub spadek. Porównaj miesiące rok do roku, by zobaczyć sezonowość. Odrzuć skrajne wartości, jeśli wynikały z jednorazowych kontraktów. Ustal, które produkty są stabilne, a które zmienne. Stabilnym wystarczy średnia krocząca. Zmiennym dodaj większy zapas bezpieczeństwa.

Które wskaźniki zamówień i zapasów warto regularnie monitorować?

Monitoruj obroty, pokrycie zapasu, czas dostawy i jakość prognoz.
Przygotuj prosty pulpit z kluczowymi miarami:

• Rotacja zapasów i dni zapasu w magazynie.
• Pokrycie zapasu w tygodniach w stosunku do prognozy.
• Poziom realizacji zamówień klienta w terminie.
• Średni i maksymalny czas dostawy od dostawcy.
• Backlog zamówień od klientów i jego wiek.
• Jakość prognozy: błąd absolutny procentowy MAPE oraz odchylenie prognozy od sprzedaży, czyli bias.
• Udział braków i zamienników w sprzedaży.

Stałe śledzenie tych miar poprawia decyzje o zakupach i poziomie zapasu.

Jak segmentować asortyment hutniczy dla dokładniejszych prognoz?

Podziel asortyment według wartości obrotu i zmienności popytu.
Zastosuj prostą macierz ABC/XYZ. Grupa ABC to podział według udziału w obrocie lub marży. Grupa X, Y, Z to podział według stabilności popytu. Pozycje AX planuj częściej i dokładniej. Pozycjom CZ wystarczy przegląd co kilka tygodni i wyższy bufor. Dodatkowo oznacz produkty według czasu dostawy i krytyczności zastosowania, na przykład zbrojenia, blachy, pręty, rury, kształtowniki. Segmentacja kieruje uwagę tam, gdzie ryzyko i potencjał są największe.

Jak uwzględnić czasy realizacji i sezonowość w prognozach?

Wlicz średni popyt w czasie dostawy i ustaw bufor na sezon oraz opóźnienia.
Oblicz średnie dzienne zużycie i pomnóż przez czas dostawy. To popyt w czasie dostawy. Dodaj zapas bezpieczeństwa. Prosta reguła to połowa do pełnej wartości popytu w czasie dostawy dla pozycji o zmiennej sprzedaży. Dla sezonowości policz indeksy miesięczne. Jeśli wiosną i latem sprzedaż rośnie, zwiększ zamówienia z wyprzedzeniem. Pamiętaj o przerwach produkcyjnych i świętach, które wydłużają lead time. Aktualizuj te założenia co miesiąc.

Jak zbudować prosty model w arkuszu kalkulacyjnym krok po kroku?

Stwórz arkusz z danymi, obliczeniami, prognozą i decyzjami zakupowymi.

• Dane: tabela miesiąc po miesiącu lub tydzień po tygodniu, kolumny Sprzedaż, Zapasy, Przyjęcia, Zwroty. Osobno czas dostawy dla każdej pozycji.
• Czyszczenie: usuń duże jednorazowe zdarzenia lub rozłóż je na kilka okresów.
• Średnia krocząca: oblicz MA3 lub MA6 jako bazę prognozy.
• Trend: dodaj prostą poprawkę, na przykład średni przyrost z ostatnich okresów.
• Sezonowość: policz indeksy miesięczne. Prognoza sezonowa to baza razy indeks miesiąca.
• Zapas bezpieczeństwa: dla stabilnych X przyjmij ułamek popytu w czasie dostawy. Dla zmiennych Z użyj wartości bliższej pełnemu popytowi w czasie dostawy.
• Punkt zamówienia: średni popyt w czasie dostawy plus zapas bezpieczeństwa.
• Propozycja zamówienia: jeśli stan magazynu minus otwarte zamówienia spada poniżej punktu zamówienia, wyznacz wielkość dostawy do poziomu maksymalnego.
• Jakość prognozy: policz MAPE i bias na historycznych danych, aby widzieć błąd.

Ten arkusz wystarczy, by sterować zakupami i uzupełnianiem zapasu.

Jak zbierać sygnały rynkowe bez płatnych raportów i narzędzi?

Wykorzystaj rozmowy z klientami, dostawcami i publiczne źródła danych.
Systematycznie zbieraj informacje od kluczowych klientów o planach budów, przestojach i przetargach. Pytaj dostawców o obłożenie i dostępność surowca. Śledź wskaźniki koniunktury przemysłowej, pozwolenia na budowę, ceny stali i złomu, kursy walut oraz koszty transportu. Obserwuj wyszukiwania branżowe w internecie i ruch na stronach kategorii, takich jak blachy, pręty, rury czy kształtowniki. Zapisuj krótkie notatki z datą i źródłem. To pomoże szybko korygować prognozy.

Który prosty krok wdrożysz dziś, aby poprawić planowanie popytu?

Wybierz 20 procent pozycji o największym obrocie i policz dla nich średnią kroczącą oraz punkt zamówienia.
Skoncentruj się na kluczowych indeksach. Zrób bazową prognozę na kolejny miesiąc. Dodaj bufor według zmienności popytu. Ustal minimalny i maksymalny poziom zapasu. Przeglądaj te pozycje co tydzień, a resztę raz na miesiąc. Ten mały krok daje szybki efekt i porządkuje pracę.

Dobrze przygotowana prognoza nie musi być skomplikowana.

Liczy się stała praca z danymi, jasne reguły i szybkie korygowanie kursu, gdy rynek się zmienia. Zacznij od prostych metod, a po kilku tygodniach zobaczysz większą dostępność towaru i mniej nagłych braków, bez zamrażania zapasu.

Wybierz jedną metodę z artykułu i zastosuj ją w swoim arkuszu jeszcze dziś.